Photon برای دیوانه‌های هنر و تکنولوژی
در روزهای گذشته، نگاهی داشتیم به خرید و فروش آنلاین و این که فرهنگ خرید و فروش از طریق اینترنت؛ کم‌کم جای خود را در میان کاربران ایرانی باز میکند. در این میان بازار کتاب اما هیچ‌گاه بازار پررونقی نسبت به باقی محصولات نداشته است. تیراژ پایین کتاب در ایران و عدم استقبال خوانندگان ایرانی از کتابها دلیلی بر این مدعاست. اما چندی پیش گروهی با افتتاح یک کتابفروشی آنلاین تصمیم دارند که فرهنگ خرید و فروش کتاب را از طریق اینترنت، بیش از پیش جا بیندازند. این گزارش نگاهی‌ست به فعالیت‌های آنان.
«آی‌چشمه» نام وبسایتی‌ست که نشر چشمه و گروه فرهنگی‌هنری پندار آن را راه‌انداخته‌اند. یک وبسایت کوچک و جمع و جور برای فروش کتاب در اینترنت. حالا دیگر لازم نیست که برای خرید کتاب موردعلاقه‌تان تا آن سر شهر بروید یا اگر در شهرستان هستید نگران این باشید که کتاب موردعلاقه‌تان در دسترس‌تان نیست. حالا به راحتی میتوانید با «آی‌چشمه» در کتابفروشیِ آنلاین بگردید، قفسه‌ی موضوعات مورد علاق‌هتان را پیدا کنید و کتاب را تهیه کنید.
کتاب در کمتر از ۲۴ساعت به دستتان می‌رسد. اما ایده‌ی این طرح شاید از یک برنامه‌ی ویدئویی معروف آغاز شده باشد. گروه پندار، مجموعه برنامه‌ای تهیه می‌کرد و آن را روی اینترنت منتشر می‌کرد به نام “پیشخوان کتاب” که بی‌شک یکی از پربیننده‌ترین برنامههای ویدئوییِ مستقل در ایران بود که هر هفته در اینترنت منتشر می‌شد و بینندگانِ فراوانی داشت. در این برنامه، داستان‌نویس‌ها و شاعران رو به روی دوربین پندار می‌آمدند و بخشی از داستان یا شعرشان را می‌خواندند و همین بهترین معرفی برای کتاب آنها بود. پیشخوان کتاب مدتی‌ست که منتشر نمی‌شود اما همین حالا صفحه‌ی اختصاصی‌اش در شبکه‌های اجتماعی بیش از پنجاه‌هزار عضو دارد و این برای یک رسانه‌ی مربوط به کتاب و کتاب‌خوانی، رقم قابل توجهی‌ست.
نیما افشارنادری موسس “پیشخوان کتاب” و از ایده‌پردازان “آی‌چشمه” از روزهای اول پیشخوان کتاب و این که ایده‌ی این پروژه‌ی آنلاین از کجا آمد میگوید:” ایده پیشخوان کتاب به عنوان یک پروژه از سایت پندار وقتی متولد شد که نیاز به رسانهای در حوزه کتاب که تازه نفس باشد حس شد. تازه نفس یعنی اینکه نیم نگاهی به مدیومهای تازه از راه رسیده بینالمللی داشته باشد و از طرف دیگر به کتاب به عنوان یک سلیقه نگاه نکند و کتاب را صرفا به خاطر کتاب معرفی کند.” از او میپرسم «هر کتاب حداکثر ۲۰۰۰ تیراژ دارد چطور پیشخوان کتاب توانست این همه مخاطب پیدا کند؟» او پاسخ میدهد:» به نظر ما ۲۰۰۰ تیراژ نه گرانی کتاب نه تنبلی مخاطب که دقیقا نتیجه تنبلی سیستم سنتی کتابفروشی سنتی ایرانی ست. اگر سعی کنیم کتابی را عرضه و در دسترس قرار دهیم، قطعا تیراژ کتاب از این بیشتر خواهد بود. ما موضوع پخش سنتی معضلات دیگری هم دارد . مثلا من به عنوان کتابخوان نمیتوان الان کتاب قسطی بگیرم، کتاب اعتباری بخرم، به کتابفروشی پر از دانش دسترسی داشته باشم، هر وقت این مشکلات رو حل کنیم فروش کتاب بیشتر از این حرفها خواهد بود.. پیشخوان کتاب علاوه بر برنامههایش در فضای مجازی این روزها در تلاش برای حضور در بازار واقعیست.
افشار نادری ااز این تغییر میگوید:» سیس و افزایش شعب پیشخوان کتاب به عنوان فروشگاههای کتاب در شهرهای مختلف راهاندازی سایت پنداربازار که فروش اینترنتی کتاب رو پیش خواهد برد و تلاش برای یافتن راهحل هایی برای دستیابی راحتتر و آسودهتر به کتاب برای افرادی که از کتابفروشیهای فیزیکی دورند و یا ترجیح میدهند اینترنتی خرید کنند. به طوری که خرید کتابرا با تناسب بیشتری با نیازشان و نه لزوما با میزان پول موجود در همان لحظه در جیبشان انجام دهند. همچنین ما در پیشخوان کتاب به دنیال این هستیم تا برنامههای ویدئویی را هم برای کتابها و عرضه آنها تولید کنیم. او در پاسخ به این سوال که آیندهی پیشخوان کتاب در فضای مجازی را چطور پیشبینی میکند میگوید:» ما میخواهیم ثابت کنیم دنیای اینترنت فضای مجازی نیست. یعنی میتوان با فضای آنلاین شروع کرد و بدون اینکه حوزه فعالیت خود را نامحدود دید، با موانع کنار آمد و ارزشی «عینی» تولید کرد. به همین دلیل بسیار امیدواریم و از ارزشهای افزوده ایجاد شده روی اینترنت کمک میگیریم و با تمام توانمان نسبت به اجرای طرح پیشخوان کتاب پیش خواهیم رفت.»
یکی از برنامههای ویدئویی پیشخوان کتاب را این‌جا ببینید.
